WESTERSE BUIKDANS
De buikdans, zoals die nu in het Westen wordt beoefend, is rond de eeuwwisseling in de Verenigde Staten terecht gekomen. In 1893 kon het Amerikaanse publiek voor het eerst kennismaken met oriëntaalse dans tijdens de wereldtentoonstelling in Chicago. Hier danste 'Little Egypt' (alias 'Fatima' Farida Mahzar) met haar danseressen.
De uit het Midden-Oosten gehaalde danseressen waren een sensatie. Men sprak schande van de obscene dansen, maar iedereen kwam kijken!
In de loop der jaren veranderde het een en ander. In 1910 kon men in Chicago bijvoorbeeld zelfs een oriëntaalse sluierdans zien tijdens de uitvoering van de opera Salomé.
De opkomende filmindustrie in Hollywood buitte de fantasie van de oriëntaals dansende prinses optimaal uit. De overdadig versierde en zo goed als blote buikdanskostuums, zoals die nu ook in het Midden-Oosten worden gedragen, zijn destijds verzonnen. Buikdansen werd daardoor ook steeds populairder in het westen (klik op de afbeeldingen voor het filmfragment):
Het werd een rage, die na verloop van tijd ook Europa bereikte.
De buikdanseressen die in het kielzog van in Duitsland gestationeerde Amerikaanse militairen meekwamen, introduceerden de dans in Duitsland. De Duitse vrouwen, al gauw gewonnen voor de dans, haalden de grote Egyptische en Turkse danseressen naar Duitsland, zodat ze de beste praktijk- en theorielessen kregen. De rijk bloeiende buikdanscultuur staat volgens kenners in Duitsland dan ook op hoog niveau.
Begin jaren tachtig dringt de dans uiteindelijk door in Nederland. Buikdanseres Yonina startte in Amsterdam haar dansschool voor oriëntaalse dans. Daarmee introduceerde zij in Nederland de oriëntaalse dans als kunstvorm, waardoor deze dansvorm hier te lande een grote populariteit heeft gekregen. Zij heeft ook een boek geschreven: 'Yonina Oriëntaalse Dans en Motivatie'.
De vraag is waarom juist deze cultuurvreemde dans zo aanslaat in landen als de Verenigde Staten, Duitsland en Nederland. Het succes rust op een paar pijlers.
Enerzijds is het een vorm van soft aerobics die, aldus vele cursisten, het nuttige - conditie, lenigheid, een goed gevormd lichaam - verenigt met het aangename: dansen op mooie muziek, aandacht voor vrouwelijkheid en sensualiteit. De dansvorm zou volgens sommige danseressen aansluiten bij een nieuw getint feminisme, dat de verschillen tussen mannen en vrouwen niet ontkent, maar streeft naar meer waardering voor zogenaamde vrouwelijke eigenschappen als intuïtie, scheppingsdrang en vruchtbaarheid.
Buikdans is een op het vrouwenlichaam toegesneden dans die met een paar simpele technieken al aardige resultaten oplevert, mede omdat improvisatie en eigen inbreng groot zijn. Het is dansen met het hart in plaats van met het hoofd. Maar de dans is ook weer zo gevarieerd en complex dat je het jaren kunt doen zonder je te vervelen.
Ook biedt de buikdans als podiumkunst een scala aan expressieve mogelijkheden. Variërend van sprookjesachtige - soms kitscherige - shows tot spirituele en rituele voorstellingen van religieuze dansen. Meestal zijn het individuele optredens van danseressen die met hun lichamen alles kunnen uitdrukken: uitbundige vrolijkheid, onverbloemde erotiek, agressieve strijdbaarheid, melancholieke eenzaamheid. En dat alles soms op een vierkante meter.
Westerse vrouwen kunnen in principe net zo goed leren buikdansen als Arabische, maar dat is niet altijd gemakkelijk. Wat zij vaak missen is de overgave. Sommige danseressen hebben een hele goede techniek, maar ze dansen alleen met hun lichaam, niet met hun geest. En dan is het maar een halve dans. Ook is het noodzakelijk om je te verdiepen in de muziek en de lyriek, om de emoties en betekenissen uit te kunnen drukken. Als je dat niet doet kunnen er vreemde situaties ontstaan.
De laatste tijd wordt gebruikt gemaakt van diverse varianten op de buikdans, zoals bijvoorbeeld de belly-break, een combinatie van buikdans en breakdance. Ook wordt er nu gedanst op een combinatie van oriëntaalse muziek en latin, flamenco of hip hop.
In veel videoclips wordt tegenwoordig gebruik gemaakt van buikdansbewegingen, o.a. door Shakira.
Mede hierdoor is het buikdansen bij veel jongeren zo populair geworden.